Clismo heeft dit boek vorig jaar gelezen en zag de naam opduiken op de Nobelprijs-voor-literatuur-wiki-bladzijde. Blijkbaar was dat voornemen tot het lezen van door een Zweeds oudemannenclubje gesanctioneerde schrijvers al gemaakt voor het tot zijn bewustzijn doordrong. Ook dit is weer een schrijver met een schuin streepje in de naam, maar verder betreft het een zigeunerloos boek dat geen generaties, maar slechts enkele weken (maanden?) overspant.
In De stad der blinden wordt (bijna) iedereen in Lissabon (en naar later blijkt, ook daarbuiten) plotseling blind. Een soort Portugese Day of the Triffids dus. Maar dan zonder triffids. Billy was dan ook bang dat het boek na de fascinerende start snel saai zou worden. Vooral omdat de belevingswereld van de hoofdpersonen al snel erg klein wordt.
Maar die kleine wereld laat niet meer los. Saramago laat een rap verval van beschaving zien. In die zin heeft het boek wel iets weg van Lord of the Flies (William Golding staat ook in de lijst, dus als Billy het niet meer weet, herleest hij dat nog gewoon een keer); als in de weg staande wetten en praktische bezwaren wegvallen, wordt het bal. Een heel palet aan nare en andere menselijke eigenschappen wordt overtuigend neergezet – gelukkig ook met humor – zonder dat er nu sprake is van een uitgesproken somber beeld van de mensheid. Telkens weet Saramago weer een wending of verdieping aan te brengen die de lezer roept. Alleen het slappe einde had van Clismo wel anders gemogen.
Van deze man gaat-ie nog eens wat lezen.
